Tại sao cáp chống cháy cần loại trừ (hay không chứa) halogen?

Trong môi trường hiện đại, đặc biệt là tại các tòa nhà cao tầng, khu công nghiệp, nhà máy sản xuất hoặc công trình công cộng, an toàn cháy nổ là yếu tố bắt buộc trong thiết kế hệ thống điện. Một trong những yêu cầu tiên quyết là sử dụng dây cáp chống cháy không chứa halogen – nhưng tại sao lại như vậy?

Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ lý do các loại cáp chống cháy cần loại trừ halogen, cũng như lợi ích thực tiễn trong bảo vệ con người và thiết bị khi xảy ra hỏa hoạn.

1. Cáp điện không được trở thành “ngòi nổ”

Theo tiêu chuẩn an toàn, dây cáp và dây dẫn không được hoạt động như ống truyền lửa hoặc trở thành nguyên liệu tiếp tay cho đám cháy lan rộng. Điều này đồng nghĩa với việc:

• Cáp không được bắt lửa nhanh
• Không phát ra khí độc hoặc hóa chất ăn mòn khi cháy
• Không tạo khói dày đặc làm cản trở hoạt động cứu hộ và thoát hiểm

Tuy nhiên, các vật liệu chứa halogen – điển hình như fluor, clo, brom hoặc iodin – thường được dùng trong polymer như PVC, FEP, PTFE để tăng khả năng chịu nhiệt hoặc chống cháy. Trớ trêu thay, khi cháy xảy ra, những vật liệu này lại gây ra hậu quả nghiêm trọng.

2. Tác hại của halogen khi xảy ra cháy

Khi dây cáp có chứa halogen bị đốt cháy, các nguyên tố halogen sẽ phản ứng với hơi nước trong không khí để tạo thành các loại axit ăn mòn như axit hydrochloric, hydrofluoric,...

Hệ quả:

• Kích ứng mạnh với mắt, da và hệ hô hấp, gây nguy hiểm cho con người
• Tấn công bề mặt kim loại, thủy tinh, thiết bị điện tử, làm hỏng hệ thống cứu hỏa, điều khiển và liên lạc
• Tạo ra khói đen dày đặc, gây cản trở tầm nhìn và chặn đường thoát hiểm trong trường hợp khẩn cấp

Vì vậy, dù halogen có thể cải thiện khả năng chống cháy, nhưng tác động tiêu cực khi cháy thực sự xảy ra là quá lớn.

3. Cáp không chứa halogen – Giải pháp an toàn toàn diện

Các dòng cáp chống cháy không chứa halogen được thiết kế để loại bỏ hoàn toàn nguy cơ khí độc và ăn mòn khi có cháy. Ví dụ điển hình là các sản phẩm an toàn nổi tiếng, sử dụng công nghệ chống cháy dựa trên hydroxit nhôm (Al(OH)₃).

Cơ chế hoạt động:

• Khi gặp nhiệt độ cao, hydroxit nhôm giải phóng phân tử nước, làm giảm nhiệt độ bề mặt dây và ngăn cản quá trình cháy lan.
• Không tạo khói đen dày đặc, không sinh khí độc.
• Giảm thiểu ảnh hưởng đến con người và thiết bị điện tử, bảo vệ hiệu quả các hệ thống điều khiển và cứu hộ khẩn cấp.

4. Tiêu chuẩn và sản phẩm tiêu biểu không chứa halogen

Các dòng cáp không chứa halogen nổi bật như:

• MULTIFLEX 512 PUR
• JZ 500 HMH
• MEGAFLEX 500

...đã vượt qua những bài kiểm tra khắt khe theo tiêu chuẩn quốc tế VDE và DIN EN, chứng minh khả năng chống cháy và độ an toàn tuyệt đối trong môi trường khắc nghiệt.

Ngoài ra, với các ứng dụng đặc biệt như hệ thống thang máy, cửa thoát hiểm, báo cháy và cứu hộ, trên thị trường cung cấp các loại cáp đạt chuẩn FE 180 / E 30:

• FE 180: Cáp vẫn giữ được khả năng cách điện trong 180 phút khi cháy
• E 30: Cáp vẫn duy trì chức năng vận hành ít nhất 30 phút

Những con số này có ý nghĩa sống còn trong các tình huống khẩn cấp – giúp mở cửa thoát hiểm, vận hành hệ thống báo cháy, kích hoạt hệ thống phun nước tự động, và đảm bảo thời gian quý báu cho sơ tán.

5. Ứng dụng thực tế của cáp không chứa halogen

Cáp chống cháy không halogen là lựa chọn bắt buộc hoặc khuyến nghị trong các công trình có yêu cầu an toàn cao, như:

• Tòa nhà công cộng, sân bay, bệnh viện, trung tâm dữ liệu
• Hệ thống tàu điện ngầm, đường hầm, nhà ga
• Nhà máy hóa chất, trung tâm năng lượng
• Khu vực chứa thiết bị điện tử nhạy cảm, máy chủ, PLC, HMI...

Sự kết hợp giữa chống cháy, không sinh độc tố, không ăn mòn thiết bị và khả năng hoạt động ổn định khi có cháy đã đưa cáp không chứa halogen trở thành tiêu chuẩn mới cho an toàn hiện đại.

Kết luận

Cáp chống cháy không chứa halogen không chỉ là lựa chọn an toàn – mà là tiêu chuẩn bắt buộc trong hầu hết các hệ thống điện hiện đại có yêu cầu cao về bảo vệ con người và thiết bị. Việc sử dụng loại cáp này giúp:

• Bảo vệ sức khỏe và tính mạng
• Giảm thiểu thiệt hại thiết bị và tài sản
• Đảm bảo vận hành hệ thống khẩn cấp
• Tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế nghiêm ngặt