Cách nhận biết cáp điều khiển công nghiệp và cáp điện dân dụng

Khi lựa chọn dây cáp cho các dự án điện, việc phân biệt giữa cáp điều khiển công nghiệp và cáp điện dân dụng là rất quan trọng. Mỗi loại cáp có cấu tạo, chức năng và tiêu chuẩn kỹ thuật riêng, phục vụ cho các ứng dụng hoàn toàn khác nhau. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn nhận diện rõ ràng hai loại dây cáp này để có được lựa chọn chính xác và tối ưu nhất.

Dây cáp điện dân dụng là gì?

Cáp điện dân dụng là loại dây dẫn chuyên dùng để truyền tải điện năng trong các ứng dụng sinh hoạt hàng ngày. Bạn có thể dễ dàng bắt gặp chúng trong hệ thống điện chiếu sáng, cấp điện cho thiết bị gia dụng như tủ lạnh, điều hòa, máy giặt, tivi...

Cáp điện dân dụng thường có điện áp danh định từ 0,6/1kV trở lên và được thiết kế đơn giản với lớp cách điện và lớp bảo vệ nhằm phục vụ nhu cầu lắp đặt trong môi trường không quá khắc nghiệt.

Dây cáp điều khiển là gì?

Cáp điều khiển – hay còn gọi là control cable – là loại dây cáp đặc biệt dùng để truyền tín hiệu điều khiển hoặc năng lượng trong các hệ thống công nghiệp. Loại cáp này không dùng để truyền tải điện áp lớn mà chủ yếu dùng để kết nối tín hiệu, cảm biến, hệ thống tự động hóa trong các nhà máy sản xuất, khu công nghiệp, hệ thống robot, cầu trục, sân bay, đường sắt…

Ngoài ra, cáp điều khiển còn được ứng dụng trong các hệ thống kỹ thuật của tòa nhà như báo cháy, chữa cháy, giám sát nhiệt độ, âm thanh... với yêu cầu cao về độ ổn định và khả năng chống nhiễu. Nhờ khả năng chịu rung, chịu nhiệt, chống dầu và kháng hóa chất, cáp điều khiển là lựa chọn hàng đầu cho môi trường làm việc khắc nghiệt.

So sánh cáp điều khiển công nghiệp và cáp điện dân dụng

Dù cả hai đều thuộc nhóm dây dẫn điện, nhưng cáp điều khiển và cáp điện dân dụng có nhiều điểm khác biệt rõ rệt về cấu tạo, hiệu năng và phạm vi ứng dụng.

Về cấu tạo, dây cáp điện dân dụng thường gồm 3 lớp cơ bản: lõi dẫn điện, vỏ cách điện và vỏ bảo vệ ngoài. Trong khi đó, dây cáp điều khiển có cấu trúc phức tạp hơn, bao gồm: lõi dẫn điện, lớp cách điện, lớp chống nhiễu, lớp giáp bảo vệ, vỏ bảo vệ trong và vỏ bọc ngoài. Chính nhờ cấu tạo này mà cáp điều khiển có khả năng hoạt động ổn định trong môi trường nhiễu điện từ mạnh.

Về lõi dẫn điện, cáp dân dụng thường có lõi đơn hoặc xoắn 7 sợi với độ mềm hạn chế. Ngược lại, cáp điều khiển có thể có tới hàng chục sợi đồng nhỏ, mềm dẻo hơn nhiều và đạt các cấp độ mềm theo tiêu chuẩn IEC 60228 như class 5, class 6.

Về vật liệu vỏ cách điện, dây cáp dân dụng thường dùng vật liệu PVC hoặc XLPE. Trong khi đó, cáp điều khiển dùng PVC đặc biệt hoặc PE, giúp nâng cao khả năng chịu nhiệt và chống nhiễu.

Về khả năng chống nhiễu, đây chính là điểm nổi bật của cáp điều khiển. Các loại cáp này thường được trang bị lớp chống nhiễu bằng lưới đồng mạ thiếc, đồng bện hoặc lá nhôm để đảm bảo tín hiệu không bị suy hao trong môi trường nhiều thiết bị điện tử hoạt động. Còn dây cáp điện dân dụng thì hầu như không có hoặc chỉ chống nhiễu ở mức tối thiểu.

Về môi trường sử dụng, dây cáp dân dụng thích hợp cho điều kiện lắp đặt trong gia đình, công trình dân dụng. Trong khi đó, cáp điều khiển được thiết kế cho các ứng dụng công nghiệp nặng, nhà máy sản xuất tự động hóa, hoặc các môi trường đặc thù như: dầu khí, hóa chất, cơ khí chế tạo…

Về cách định danh, dây cáp dân dụng thường được phân biệt theo tiết diện lõi như: 1.0mm², 1.5mm², 2.5mm²,… Cáp điều khiển ngoài thông số mm² còn được định danh theo chuẩn AWG (American Wire Gauge), ví dụ: 16AWG, 18AWG…

Kết luận: Nên chọn loại cáp nào cho dự án của bạn?

Việc lựa chọn đúng loại cáp là yếu tố quyết định đến độ bền, độ an toàn và hiệu quả vận hành của hệ thống điện. Nếu bạn cần dây cáp phục vụ cho sinh hoạt dân dụng, cáp điện thông thường là lựa chọn phù hợp. Tuy nhiên, trong các môi trường công nghiệp, khu sản xuất tự động, nơi có yêu cầu cao về chống nhiễu, độ bền nhiệt và cơ học, thì cáp điều khiển là giải pháp ưu tiên hàng đầu.